1. Chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ từ 1 đến 3 tuổi
Giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi, bé có sự phát triển nhanh chóng về cả thể chất và trí tuệ. Nếu mẹ chăm sóc tốt cho trẻ, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ sẽ ít ốm vặt hơn, giảm nguy cơ bệnh tật.
Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ giúp trẻ phát triển tốt
Tuy nhiên, ở thời điểm này, bộ máy tiêu hóa của bé chưa được hoàn chỉnh, vì thế chức nǎng tiêu hóa, hấp thu của bé cũng chưa được toàn diện và nhiều mặt hạn chế. Nếu người mẹ mắc phải nhiều thiếu sót, sai lầm trong quá trình nuôi dưỡng con thì đứa trẻ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng rất cao. Theo các chuyên gia về dinh dưỡng, mẹ nên cho trẻ bú sữa mẹ từ 18 – 24 tháng. Đồng thời cần đảm bảo cung cấp đủ nǎng lượng, chất đạm, chất béo, vitamin và muối khoáng trong khẩu phần ǎn của bé.
Nǎng lượng
Trẻ cần năng lượng để phục vụ cho các hoạt động thể chất mỗi ngày. Hơn nữa, trẻ nhỏ thường xuyên vận động, đùa nghịch rất nhiều nên sẽ tiêu hao nhiều năng lượng hơn. Thông thường nhu cầu nǎng lượng ở trẻ trong giai đoạn này là 100 – 110 calo/kg cân nặng. Điều này có nghĩa là với những trẻ nặng từ 9 đến 13 kg thì nǎng lượng mẹ cần cung cấp cho con là là 900 – 1.300 calo.
Mẹ có thể bổ sung nǎng lượng cho trẻ qua một số món ăn như bột, cháo, chất đạm, chất béo, sữa,…
Trẻ cần được bổ sung đầy đủ chất đạm
Chất đạm
Chất đạm không thể thiếu với tất cả chúng ta và càng cần thiết đối với sự phát triển cơ thể bé. Mẹ lưu ý, nên ưu tiên lựa chọn các loại đạm từ nguồn thực phẩm động vật. Lý do là vì, loại đạm từ động vật có giá trị cao, đủ axit amin, chứa nhiều các yếu tố vi lượng có thể kể đến như sắt, kẽm, vitamin: thịt, cá, tôm, sữa, trứng,…
Mẹ có thể phối với chất đạm từ động vật với chất đạm từ các loại thực vật, chẳng hạn như đậu đỗ, vừng, lạc,… để giúp con hấp thu và sử dụng chất đạm cân đối hơn. Khi không được cung cấp đủ chất đạm, bé sẽ gặp phải tình trạng suy dinh dưỡng, bé chậm phát triển thể chất, kém thông minh. Tuy nhiên, không vì thế mà mẹ lạm dụng chất đạm vì nếu bổ sung quá nhiều chất đạm trong bữa ăn hàng ngày thì gan, thận của bé sẽ phải chịu áp lực lớn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Chất béo
Chất béo là một dạng lipid, rất cần thiết cho cơ thể. Chất béo có thể tìm thấy ở cả thực vật và động vật. Cụ thể như sau:
Chất béo động vật: Có thể kể đến như mỡ động vật (lợn, cá,…), dầu cá, hay một số loại chế phẩm từ sữa như bơ, phomai.
Hạt óc chó cung cấp chất béo cho trẻ
Chất béo thực vật: Chất béo có thể được tìm thấy trong các loại đậu như đậu nành, đậu phộng, hay các loại hạt (hạt mè, hạt hướng dương, hạt óc chó, hạt hạnh nhân,…) và cũng có thể có trong các loại quả như quả dừa, bơ, ca cao,…
Vai trò của chất béo là cung cấp và dự trữ năng lượng, tham gia vào cấu trúc và hoạt động của tế bào, điều hòa hoạt động của cơ thể, hấp thu và vận chuyển các loại vitamin tan trong dầu, mỡ.
Đối với trẻ từ 1 – 3 tuổi: Chất béo chiếm 40% trong tổng nhu cầu năng lượng của cơ thể. Đây là thời điểm mà trẻ cần được cung cấp đủ nhu cầu chất béo để tránh nguy cơ bị suy dinh dưỡng. Nguyên nhân là vì ở giai đoạn này trẻ có thể cắt giảm sữa mẹ, nhưng chưa thể ăn được một lượng thức ăn như trẻ lớn hơn và nhu cầu chất béo lại tăng lên.
Các chất khoáng
Vai trò của chất khoáng là tạo xương, tạo rǎng, tạo máu, cũng như góp phần để cơ thể hoạt động chức nǎng sinh lý tốt. Trong đó, canxi và photpho là hai chất mẹ cần chú ý bổ sung cho trẻ khoảng 500 – 600mg/ngày. Một số thực phẩm nhiều Canxi bao gồm sữa, tôm, cua, ốc,… Một số thực phẩm nhiều Photpho bao gồm các loại lương thực, ngũ cốc.
Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cũng cần lưu ý, vitamin D chính là loại vitamin có vai trò hỗ trợ quá trình chuyển hóa canxi và photpho trong cơ thể. Chính vì thế, ngoài bổ sung photpho và canxi, mẹ cần bổ sung vitamin D cho trẻ bằng lòng đỏ trứng, thịt, gan và cho trẻ ra ngoài tắm nắng sáng (trước 8 giờ) mỗi ngày khoảng 15 – 20 phút.
Chất sắt: Đây là chất rất quan trọng trong quá trình tạo máu. Trong giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi, trẻ cần 7 – 8 mg sắt/ngày. Sắt có nhiều trong các loại thịt đỏ, tim, gan, các loại đậu và các loại rau có màu xanh đậm. Để cơ thể trẻ hấp thụ sắt tốt hơn, mẹ cần cho con bổ sung thêm vitamin C.
Kẽm có nhiều trong các loại hải sản, sò huyết, trai, hến, thịt,… Đây là một vi chất dinh dưỡng tác động nhiều đến quá trình tăng trưởng và tiêu hóa. Nếu thiếu kẽm trẻ dễ bị còi cọc, mắc phải những vấn đề về đường hô hấp, rối loạn giấc ngủ,…
Cho trẻ ăn nhiều rau củ để bổ sung vitamin
Vitamin
Vitamin rất quan trọng đối với trẻ từ 1 đến 3 tuổi. Vitamin A, D, C, vô cùng cần thiết cho sự phát triển xương, răng, sự tạo máu, đồng thời tǎng sức đề kháng cho cơ thể. Mẹ nên cho trẻ ăn nhiều rau củ quả để tăng cường bổ sung vitamin cho cơ thể.
2. Một số lưu ý khi về chế độ ăn cho trẻ từ 1 đến 3 tuổi
Khi chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ từ 1 đến 3 tuổi, mẹ cần chú ý những điều sau:
-
Nên chế biến thức ăn từ mềm đến cứng, cho trẻ ăn với lượng từ ít đến nhiều để trẻ quen dần.
-
Nếu trẻ đã mọc răng hàm, mẹ không nên xay thức ăn quá nhuyễn nát mà chỉ nên băm nhỏ để trẻ luyện răng, luyện cơ nhai, đồng thời giúp cơ tiêu hóa phát triển.
-
Sau khi cho trẻ cai sữa, mẹ không nên cho trẻ ăn chung với người lớn quá sớm mà cần có một chế độ ăn riêng cho bé để đảm bảo hệ tiêu hóa của trẻ không bị ảnh hưởng, đặc biệt là hạn chế để trẻ ăn quá nhiều muối.
-
Thay đổi cách chế biến để bé có cảm giác ăn ngon miệng.
-
Hạn chế cho bé ǎn đồ ngọt.
-
Cần cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày.
